یک محقق و پژوهشگر زنبورعسل با بیان اینکه گرده گل درواقع سلول جنسی نر گیاهان است که زنبورعسل در هنگام چرا و بازدید از گل‌ها، آن را جمع‌آوری می‌کند، گفت: این گرده‌ها باظرافت و مهارت بالایی توسط زنبوران عسل کارگر از کیسه‌های بساک گل جمع‌آوری و درنهایت به‌صورت ساچمه‌های گرده به وزن 20 میلی‌گرم در سبد گرده قرار می‌گیرد و به کندو حمل می‌شود.
مهندس بهزاد رفاهی افزود: گرده گل مهم‌ترین نهاده صنعت زنبورداری است و در منابع علمی به آن غذای کامل گفته می‌شود، گرده گل غنی از پروتئین، چربی، کربوهیدرات و یک سری ترکیبات مؤثره همچون انواع ترکیبات پلی فنولی و فلاونوئیدی، رنگ‌دانه‌های طبیعی و طیف وسیعی از مواد معدنی به‌ویژه پتاسیم، آهن، کلسیم، روی و سلنیوم و یکسری ویتامین‌ها با اولویت ویتامین‌های محلول در آب ازجمله ویتامین‌های گروه B و ویتامین C هست.
وی ادامه داد: گرده گل، مهم‌ترین ماده در جیره غذایی زنبورعسل است که اهمیت ویژه‌ای در صنعت زنبورداری دارد و تقریباً تمامی فعالیت‌های رشد و نمو زنبورعسل وابسته به گرده گل هست و در صورت نبود گرده گل تخم‌ریزی ملکه و پروسه پرورش نوزادان و تولید ژل رویال متوقف می‌شود.
باوجود 8 هزار نوع گونه گیاهی ایران می‌تواند قطب تولید تنوع گرده گل باشد
به گزارش پایگاه خبری صنعت زنبورداری ایران، این مدرس و پژوهشگر، با اشاره به اینکه، گرده گل به جهت غنی بودن از طیف وسیعی از ریزمغذی‌های ضروری بدن علاوه بر تغذیه زنبورعسل به‌عنوان یک ماده و مکمل غذایی فراسودمند برای مصارف انسانی و دام و طیور ارزش تغذیه‌ای بسیار بالایی دارد، عنوان کرد:
در ایران بیش از 8 هزار نوع گونه گیاهی وجود دارد که بیش از هزار گونه گیاهی آن اهمیت ویژه‌ای به لحاظ تأمین منابع شهد و گرده زنبورعسل ایفا می‌کنند و بدین لحاظ پتانسیل‌های طبیعی بالایی در بخش زنبورداری در کشور وجود دارد.
وی اضافه کرد: وجود طیف وسیعی از گرده‌های گل، باکیفیت و ارزش تغذیه‌ای بالا ظرفیت‌های خوبی را در این بخش ایجاد نموده است که می‌توان با مدیریت بهتر آن زمینه ارتقا درآمد زنبورداران و حتی صنایع وابسته را فراهم نمود.
مؤلف کتاب دانستنی‌های محصولات زنبورعسل، ادامه داد: در دهه‌های پیش و به‌خصوص در 7 یا 8 سال گذشته سهمی از گرده گل موردنیاز کشور از کشورهایی نظیر اسپانیا و چین و سایر کشورها، به‌صورت قاچاق یا قانونی وارد کشور می‌شد که در سال‌های اخیر با توجه به آموزش‌های تخصصی و درک اهمیت گرده گل به‌عنوان یک نهاده ارزشمند در زنبورداری و برنامه‌ریزی‌هایی صورت گرفته در جهت خروج از تک‌محصولی، تولید و برداشت گرده گل در کشور توسط زنبورداران افزایش بسیار محسوسی داشته است.
افزایش تولید گرده گل در کشور و عبور از تک‌محصولی
وی تصریح کرد: این افزایش به نحوی است که میزان برداشت گرده گل در کشور به بیش از 121 هزار کیلوگرم در سال 97 افزایش یافت و قطعاً در صورت مساعد بودن زیرساخت‌ها و رفع موانع فروش میزان تولید گرده گل روند صعودی خود را با شتاب بیشتری ارتقا خواهد داد.
رفاهی اذعان کرد: بدین ترتیب با تولید ژل رویال، بره موم، گرده گل و زهر زنبورعسل، صنعت زنبورداری از حالت تک‌محصولی و صرفاً تولید و فروش عسل خارج‌شده و اکنون قادر به تولید چند فرآورده از زنبورعسل است. اگرچه این محصولات در تولید، توسعه پیدا کردند وی با ابراز تأسف از عدم رشد صنایع تبدیلی و هم‌راستا با افزایش تولید محصولات متنوع در صنعت زنبورداری وعدم ایجاد بازارهای فروش داخلی و خارجی و ضعف فرهنگ‌سازی مصرف صحیح گرده گل در کشور، بر لزوم ورود جدی‌تر سازمان‌های متولی و شرکت‌های استارتاپی جهت تکمیل زنجیره تأمین و توزیع و حتی صنایع بالادستی و فرآوری گرده گل تأکید کرد.
این داور علمی کنگره‌های جهانی زنبورعسل، در ادامه اظهار کرد: سهمی از این گرده‌های گل تولیدی که در فصول وفور گرده گل در طبیعت (بهار و تابستان) برداشت‌شده است در اوایل بهار و اواخر پاییز جهت زنبور سازی اول فصل و زنبور سازی زمستان گذرانی دوباره مورداستفاده زنبورعسل قرار بگیرد و ارائه آموزش‌های تخصصی و کاربردی در این زمینه به زنبورداران جهت اهمیت این موضوع تأثیر بسزایی در ارتقا بهره‌وری زنبورستان های کشور خواهد داشت.
درک ارزش غذایی و فرهنگ‌سازی مصرف گرده گل
وی یادآور شد: علاوه بر این مصرف مداوم گرده‌های گل باکیفیت به شیوه کیک گرده و یا به‌صورت خام در الباقی فصول در واحدهای پرورش ملکه، تولید ژل رویال و تولید زهر زنبورعسل یکی از ضروریات است که می‌تواند در بستر آموزش‌های کاربردی و فنی به زنبورداران این مهم نیز ارتقا یابد.
به گزارش عسلنا، رفاهی، شناخت بهتر گرده گل و درک ارزش غذایی بسیار بالای این محصول طبیعی را از یک‌سو و رفع موانع تولید و فروش آن در صنعت زنبورداری را از سوی دیگر، یک ضرورت ملی و بسیار مهم دانست که بایستی بیش‌ازپیش به آن پرداخته شود.
این کارشناس ارشد گیاه‌پزشکی، گرده گل را یک محصول گیاهی کاملاً طبیعی و سالم برشمرد و گفت: ازآنجایی‌که این محصول حاوی طیف وسیعی از ریزمغذی‌های ضروری برای بدن انسان و سایر جانوران است، به‌عنوان غذای کامل شناخته می‌شود که می‌تواند علاوه بر جیره غذایی زنبورعسل می‌تواند در تغذیه انسان و دام و طیور نیز مورداستفاده قرار گیرد.
وی تأکید کرد: توجه ویژه‌تر به اهمیت گرده گل و توسعه تولید و مصرف این محصول در کشور و حتی صادرات آن نیازمند درک صحیح از وضعیت موجود، شناخت چالش‌ها و ارائه راهکارهای علمی و کاربردی در این زمینه است.
ضرورت به‌روزرسانی استانداردها و گرید بندی و کیفیت‌سنجی گرده گل
رفاهی، در ادامه به مهم‌ترین چالش‌های این بخش اشاره‌کرده و عنوان کرد: نبود استاندارد دقیق و به‌روز، جهت تعیین کیفیت و گرید بندی گرده گل، به صورتی که تنها معیار تعیین کیفیت و اصالت و قضاوت در مورد گرده گل در حال حاضر استاندارد ملی به شماره 17916 که در سال 92 تدوین‌شده است.
وی با تأکید بر ارتقا علمی این استاندارد و اینکه دستورالعمل‌های قدیمی نیازمند به‌روزرسانی و بازنگری علمی و فنی در بخش شاخص‌های فیزیکوشیمیایی و دستورالعمل‌های آزمون است، افزود: این استانداردها باید بتواند در بخش‌های مختلف فیزیکوشیمیایی، باقی‌مانده شیمیایی و آنتی‌بیوتیکی و حتی آزمون گرده‌شناسی بروز رسانی شود تا درنهایت بر اساس یک متد علمی کیفیت‌سنجی گرده گل در آزمایشگاه‌های تخصصی صنعت زنبورداری انجام شود.
به گزارش عسلنا، این محقق ادامه داد: ازآنجایی‌که گرده‌های هر نوع گل، شکل فضایی و ساختار منحصربه‌فردی دارد، تعیین نوع گونه گیاهی مولد گرده بر اساس روش آزمون آزمایشگاهی و توسط دستگاه میکروسکوپ قابل‌تعیین هست و این آزمون در کشورهای مختلف حائز اهمیت علمی بالایی است.
رفاهی در پایان اظهار امیدواری کرد: که این موارد در بازنگری جدید استاندارد گرده گل ارائه شود تا ارائه این استاندارد ملی دقیق و علمی در حفظ و صیانت حقوق زنبورداران و مصرف‌کنندگان و حتی توسعه صادرات گرده گل مؤثر واقع شود.
صنایع غذایی نصردالیا تولیدکننده برتر پودر آب پنیر و پروتئین وی در خاورمیانه – برای تهیه محصولات با ما تماس بگیرید.